Chociaż jego ziarna są dwukrotnie większe niż doskonale nam znanej pszenicy, zawierają o wiele mniej substancji alergizujących. Popularny w czasach starożytnych i następnie zapomniany na tysiąclecia, przetrwał w pierwotnej formie. Nie poddano go żadnym modyfikacjom genetycznym, przez co zachował właściwości odżywcze, wykazując świetny wpływ na zdrowie. Kamut, bo o nim mowa, dziś coraz częściej znajduje się w diecie. Jest nie tylko zdrowy, ale także daje szereg kulinarnych możliwości.
Historia kamutu
Historia kamutu jest niemniej imponująca, co jego właściwości zdrowotne. Archeolodzy przekonują, że zboże to było uprawiane w starożytnym Egipcie oraz na terenach Mezopotamii. To właśnie tam, przed naszą erą, stanowiło jedno z głównych źródeł pożywienia dla ludności zamieszkującej w dorzeczach Nilu, Tygrysu i Eufratu. W kolejnych stuleciach zostało jednak wyparte przez inne gatunki zbóż, które były bardziej odporne na niekorzystny wpływ klimatu oraz inwazję drobnoustrojów. Zapomniany na wieki, został ponownie odkryty przy eksploracji grobów faraonów odbywającej się podczas II wojny światowej. Następnie ziarna kamutu trafiły do Stanów Zjednoczonych. Szybko okazało się, że roślina znakomicie przystosowała się do nowych warunków, a jej właściwości zdrowotne zostały potwierdzone przez liczne instytuty badawcze. Produkowane z niej kasza kuskus czy mąka są cennym elementem codziennej diety.
Właściwości i wartości odżywcze kamutu
Co jest przyczyną tego, że dietetycy zalecają zamianę klasycznej pszenicy na kamut? - zawiera szereg właściwości zdrowotnych, tj.:
Rzadziej wywołuje uczulenia
Mimo to, że kamut również posiada gluten, nadal jest częściej polecany zamiast klasycznej pszenicy. Powodem są prowadzone w ostatnich latach badania naukowe, które potwierdzają, że prastara pszenica znacznie rzadziej wywołuje jakiekolwiek alergie. Udowodniono, że w przypadku dwóch z trzech osób poddawanym badaniu, kamut nie wywołał uczuleń pokarmowych. Eksperci spekulują, że wszystko dzięki braku jakichkolwiek modyfikacji genetycznych, którym na przestrzeni lat była poddawana klasyczna pszenica. Warto jednak zaznaczyć, że kamut nie jest zalecany osobom z celiakią.
Jest cennym źródłem mikroelementów
Kamut, oprócz tego, że ogranicza ryzyko wystąpienia alergii, zawiera też szereg minerałów niezbędnych do właściwego funkcjonowania organizmu. Na szczególną uwagę zasługuje spora zawartość magnezu, koniecznego do prawidłowego działania układu nerwowego. Pierwiastek ten pomaga także w walce ze stresem i jest znakomitą, naturalną metodą na pozbycie się uciążliwych skurczów mięśni. Na pracę systemu immunologicznego niebagatelny wpływ ma także selen, który pobudza go do produkcji przeciwciał i pozwala zwalczyć infekcję zanim pojawiają się jej swoiste objawy.
Nasiona kamutu
Kamut, w przeciwieństwie do doskonale nam znanej pszenicy, zawiera wysokie stężenie białka. W jego ziarnach można znaleźć aminokwasy - również egzogenne, które muszą być dostarczone z pożywieniem, ponieważ organizm nie jest w stanie ich syntetyzować. W ten sposób zboże doskonale wpływa na przebiegające w nim procesy metaboliczne. Pozwala też na stopniowy przyrost masy mięśniowej. Ta ostatnia właściwość sprawia, że jest zalecany w diecie sportowców. Ponadto w ziarnach kamutu nie brakuje cynku, warunkującego dobrą odporność organizmu oraz piękną skórę i mocne włosy oraz paznokcie.
Posiada szereg witamin
Ważnymi związkami, których często brakuje w organizmie, są witaminy z grupy B. Niedoborom tym można przeciwdziałać, sięgając po produkty z kamutu. W prastarej pszenicy nie brakuje bowiem ryboflawiny, tiaminy czy niacyny. Ich obecność znacząco wpływa na dobrą kondycję układu nerwowego, w tym przewodnictwo nerwowe. Spożywając kamut, można poprawić pamięć i koncentrację. Produkty zbożowe są ponadto zalecane w stanach przemęczenia fizycznego i psychicznego. Powinny po nie sięgać osoby borykające się ze spadkami nastrojów. Warto zaznaczyć, że witaminy z grupy B wraz z żelazem pozwalają zadbać o odpowiednią ilość erytrocytów we krwi i w ten sposób pośrednio zapobiegają ryzyku wystąpienia anemii. Nie można zapominać o kwasie foliowym, który nie tylko reguluje procesy krwiotwórcze, ale jest zalecany kobietom w ciąży, jako związek dbający o prawidłowy rozwój systemu nerwowego dziecka.
Kamut wyróżnia się na tle innych zbóż wysokim stężeniem witaminy E, zwanej witaminą młodości. To silny antyoksydant zapobiegający degradującemu działaniu wolnych rodników. Wykazując działanie przeciwutleniające, skutecznie zapobiega rozwojowi chorób nowotworowych oraz schorzeń układu krążenia. Witamina E pozwala zachować młody wygląd skóry oraz wpływa pozytywnie na płodność zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
Przyjazny dla jelit i serca
Kamut, tak jak pozostałe zboża, charakteryzuje się wysoką zawartością błonnika pokarmowego. To właśnie dzięki niemu dba o prawidłową kondycję jelit. Co ważne, hamuje wchłanianie cukrów i tłuszczów do krwioobiegu. Spożywając kamut, można więc pośrednio zapobiegać rozwojowi cukrzycy, miażdżycy oraz pojawianiu się otyłości. Ta prastara pszenica doskonale oczyszcza organizm z toksyn. Stymuluje wydzielanie enzymów pokarmowych, dzięki czemu odciąża wątrobę i poprawia procesy trawienne.
Wykorzystanie kamutu w kuchni
Kamut można spożywać na wiele sposobów:
- Całe ziarna świetnie sprawdzają się jako zamiennik ryżu, kaszy czy makaronu;
- Ugotowane, doskonale smakują jako dodatek do zup lub do gulaszu;
- Znakomicie sprawdzają się w sałatkach warzywnych;
- Doskonale komponują się także z rybami. Warto jednak pamiętać, że przed poddaniem ich obróbce termicznej należy moczyć je w zimnej wodzie przez około 10 godzin;
- Można gotować je zarówno w garnku z osoloną wodą, jak również w szybkowarze czy na parze;
- Zmielone blenderem ziarna prastarej pszenicy mogą posłużyć do przygotowania owsianki;
- Doskonale smakują z owocami, w tym z suszonymi śliwkami i morelami;
- Kamut jest ponadto używany do produkcji mąki o delikatnym, orzechowym smaku;
- Można używać ją do wypieku ciast oraz ciastek;
- Doskonale sprawdza się jako główny składnik chleba - plackowego i bochenkowego. W tym drugim przypadku zawartość glutenu sprawia, że wypiek jej sprężysty i puszysty;
- Z mąki z kamutu można także przyrządzać naleśniki, makarony oraz pizzę.
Cena kamutu
Cena jednego kilograma bio kamutu wynosi około 38-40 zł. Za 250 gram makaronu z kamutu należy zapłacić od 8 do 12 zł, co przelicza się na 32 - 48 zł za jeden kilogram. W przypadku mąki razowej z kamutu koszt jednego opakowania (zawierającego 1kg produktu) wynosi około 63 zł.
Uprawa kamutu
Uprawa kamutu
Obecnie tę prastarą pszenicę uprawia się w ponad 40 krajach na świecie. Kamut, zwany dziś także potocznie zbożem faraonów:
- dobrze rośnie zarówno na suchych, jak i podmokłych glebach;
- jest odporny na wahania temperatur i duże nasłonecznienie;
- rzadko jest atakowany przez drobnoustroje;
- nie wymaga stosowania chemicznych środków ochrony roślin.